خرده روایت ها، گریزگاه نقال از برنامه روایی

نویسندگان

کبری بهمنی

ذوالفقار علامی

چکیده

داراب نامة طرسوسی از قصه های عامیانه بلند، مربوط به قرن ششم است که ازطریق سنت نقالی و داستان­گزاری ثبت و روایت شده است.داستان سرگذشت داراب و به شاهی رسیدن وی را بیان می­کند. در میان خط سیری که بیانگر به شاهی رسیدن داراب است، خرده روایت­ های بسیاری قرارگرفته­اند که باعث آشفتگی و اغتشاش روایت پایه شده­اند؛ خرده روایت ها با روایت پایه گاه ارتباط و انسجام ساختاری می یابند و گاه با الگوی گفتمانی متفاوت، مستقل از کلان روایت شکل می گیرند و یکپارچگی روایت را با آشفتگی، استقلال و انفکاک خود از فرایند های سه گانه تحول کلامی مخدوش می کنند. رویکرد نشانه معناشناسی روایی براساس«قصد»کنش­گر که برنامه روایی بر آن متمرکز شده، خط سیرکلان روایت را از میان خرده روایت­ های نامرتبط جدا می­کند. سوالی که مطرح می­شود آن است که خرده روایت­ ها از چه الگوی گفتمانی تبعیت می کنند؟زیرا برخلاف کلان روایت بر نظام برنامه محور روایی منطبق نیستند و نمی­توانند به عنوان روایت ابزاری، کلان روایت را به سمت تحقق کنش اصلی سوق دهند. پژوهش حاضر ضمن بررسی نظام­ های گفتمانی در داراب نامه، به دنبال پاسخی برای منشا و کارکرد خرده روایت­ ها و تبیین علت اغتشاش در روایت است. با توجه به بافت فرهنگی عاملی ثانویه در ساحت گفته پردازی حضور دارد که خنثی و بی تاثیر نیست؛ سنت شفاهی نقالی و داستان گزاری با پایبندی به ساختار های اصلی و در تعامل پیوسته با فرهنگ جمعی راه تولید فرم­ های نوظهور را  بازگذاشته. حضورِسیال نقال بین گفته­پرداز نخستین و روایت شنو نظام­ معنای روایت را دستخوش تغییرکرده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

شگردهای روایت در شعرهای روایی مهدی اخوان ثالث

از مهمّ‌ترین ویژگی‌های شعر مهدی اخوان ثالث (1307-1369) روایی بودن آنهاست؛ امّا آنچه به شعرهای روایی او برجستگی ویژه‌ای می‌بخشد و آن را از آثار شاعران معاصرش متمایز می‌سازد، شیوه‌ها و شگردهای او در روایت است. وی در شعر از عنصر روایت به گونه‌ای خاصّ استفاده کرده است که با وجود نقش برجستة بسیاری از شگرد (=تکنیک)‌ها، ساختار روایی شعر هرگز لطمه‌ای به جوهر شعر نمی‌زند. به عبارت دیگر، در آثار او بیش از آ...

متن کامل

تحلیل روایت: روش‌های نو در تجزیه و تحلیل داده‌ی روایی

استعاره‌ی فرد به عنوان نمایش‌نامه‌نویس و راوی در قلب حوزه‌ی روان‌شناسی روایی قرار دارد و اهمیت آن تا به جایی است که مفهوم هویت روایی در حوزه‌ی روایت و هویت، مفهومی آشنا و بدیهی است. امروزه رویکرد و نظریه‌ی روایت به جای جای روانشناسی راه یافته و پژوهش‌های متنوع و وسیعی را به خود اختصاص داده است. هدف از مقاله‌ی حاضر بیش‌تر معرفی روش‌های مختلف اعم از کمی و کیفی در تجزیه و تحلیل داده‌ی روایی و همچن...

متن کامل

از تاریخ روایی تا روایت داستانی (مقایسه شیوه‌های روایتگری در اسکندر نامه‌های فردوسی و نظامی)

اسکندر شخصیتی تاریخی است که زندگی و کشور‌گشایی‌های او، در شاهنامة فردوسی و منظومه‌های شرفنامه و اقبالنامة نظامی دستاویزی شده است برای نقل روایت. روایت‌های جهان بی‌شمارند اما علی رغم گوناگونی شکل‌های روایت، هر متن روایی نیاز به واسطه‌ای دارد که آن را روایت کند. این واسطه راوی است و دیدگاه و شیوه‌های روایتگری او یکی از مهم‌ترین عواملی است که باعث تمایز شکل‌های گوناگون روایت می‌شود. در این نوشته...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
جستارهای زبانی

ناشر: دانشگاه تربیت مدرس

ISSN 2322-3081

دوره

شماره مقالات آماده انتشار 2015

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023